Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

Barka Lemara

Barka Lemara cumująca przy nabrzeżu Brdy, tuż koło spichrzy-symboli Bydgoszczy jest miejscem wyjątkowym . To zarazem zabytek techniki i symbol niezwykle ważnej części historii miasta. Bo Bydgoszcz właśnie wodzie i żegludze zawdzięcza imponujący rozwój w XIX wieku, który zaowocował rozbudową miasta i przepięknymi, zdobiącymi do dziś śródmieście budynkami. 

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu Brda w śródmieściu była wręcz zastawiona takimi jak Lemara barkami, a na rzece robiły się korki jak na Canale Grande we Wenecji. Bydgoski port rzeczny był jedną z najważniejszych przystani na Kanale Bydgoskim, będącym częścią międzynarodowych tras wodnych z Berlina do Gdańska, Białorusi, czy miast południa Polski. W Bydgoszczy rozwijała się unikatowa kultura ludzi wody – szyprów, kapitanów, rodzin szyperskich, żyjących, rodzących się i umierających na rzecznych statkach.

Po Kanale Bydgoskim kursowały całe karawany barek ciągniętych przez silne statki holownicze. Lemara była jedną z nich. Została zbudowana w 1937 r . w Stoczni i Warsztatach Mechanicznych Lloyda Bydgoskiego S.A. w Bydgoszczy. Jej właścicielem był bydgoski szyper Adolf Schmidt . Lemara należała do typu barek „Gross Finow-Masskahn” , zwanych po polsku „Finówkami” . Nazwa „LEMARA” pochodziła od pierwszych sylab imion rodziców właściciela jednostki – Leona i Marii. Schmidt zamieszkał na Lemarze z rodziną. Pływał nią po polskich i niemieckich rzekach. Gdy nadeszła wojna Lemarę przejęli Niemcy, a po wojnie – władze komunistyczne. Prawowici właściciele musieli pracować na własnej do niedawna barce, jako najemni pracownicy świadczący usługi państwu komunistycznemu.

W 2006 roku zapadła decyzja o wycofaniu barki z czynnej żeglugi. Docelowo przeznaczono ją na złom. Jednak w 2009 r. uchwałą Rady Miasta Bydgoszczy podjęto decyzję o odkupieniu barki oraz przekazaniu jej na cele kulturalne. Lemara po długim remoncie trafiła pod zarząd Bractwa Bydgoskiego Węzła Wodnego . W 2014 roku jednostkę przejęło Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy pod kierownictwem Marzeny Matowskiej. 

Wtedy zrealizowana została ostateczna aranżacja barki na żywe muzeum tradycji wodniackich i szyperskich . Wnętrza zostały zaaranżowane tak, aby przypominać wyglądem miejsce życia i pracy bydgoskich szyprów. Barka została udostępniona dla zwiedzających, a co miesiąc zbierają się na niej stowarzyszenia rodzin szyperskich. Na Lemarze odbywają się także koncerty, spektakle i spotkania z kulturą. Część zapomnianej historii „wodniackiej Bydgoszczy” wróciła do miasta.

Zapraszamy na wirtualny spacer po Barce Lemara: https://kulturawzasiegu.eu/mckbl/

Dane techniczne Lemary (za inf. Ze strony Bractwa Bydgoskiego Węzła Wodnego): Nośność: 282 t; długość: 43,00 m; szerokość: 4,87 m; wysokość burt: 2,08 m; zanurzenie: 1,88 m;

Barka Lemara jest jednym z obiektów znajdujących się na Szlaku Wody Przemysłu i Rzemiosła TeH2O.

Godziny otwarcia:

wtorek – piątek: 12.00-17.00

sobota – niedziela: 12.00-16.00

Zapisy grup: adam.gajewski@wp.pl

Kontakt: Adam Gajewski 503 584 840

Bilet wstępu 5 zł