Emcek bez baroier
Logo
B.PLAN
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors 
''

Słowniczek języka niewykluczającego

Więcej

Słowniczek języka niewykluczającego, przygotowany przez Sekcję Równości i Innowacji Społecznych SPLOT.

To praktyczne narzędzie wspiera tworzenie komunikacji opartej na szacunku, otwartości i równości. Zawiera wskazówki dotyczące m.in. feminatywów, języka w odniesieniu do osób z niepełnosprawnościami, społeczności LGBTQ+, seniorów czy osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego. Dzięki niemu każdy może w codziennych rozmowach używać słów, które nie wykluczają, lecz budują atmosferę wzajemnego zrozumienia i wsparcia. 

Zachęcamy do pobrania

POBIERZ
Słowniczek Języka Niewykluczającego
Opis Słowniczka:Słowniczek języka niewykluczającego to narzędzie, które promuje szacunek, otwartość oraz równość w komunikacji. Naszym celem jest budowanie przestrzeni, w której każdy czuje się mile widziany, bez względu na wiek, tożsamość, orientację seksualną, sprawność czy status społeczny.
Język, jakim się posługujemy, ma ogromny wpływ na relacje międzyludzkie, dlatego chcemy wspierać używanie inkluzywnych form, które nie wykluczają i nie stygmatyzują żadnej grupy społecznej.Podobnie jak pytamy o zaimki, warto też zapytać o formę tytułowania. Nie każda osoba preferuje wersje feminatywne lub inkluzywne. Na przykład, choć niektóre kobiety mogą wybierać formę 'doktorka', inne wolą neutralną formę 'doktor'. Szacunek dla indywidualnych preferencji językowych to klucz do niewykluczającej komunikacji.
pusty slajd
Skrócony spis treści
1. FeminatywyFeminatywy to żeńskie formy nazw zawodów i ról społecznych, które pomagają podkreślać obecność kobiet w różnych dziedzinach życia.· Zamiast: psycholog, dyrektor, nauczyciel Lepiej: psycholożka, dyrektorka, nauczycielka
· Zamiast: prezes, prawnik, naukowiec Lepiej: prezeska, prawniczka, naukowczyniDlaczego to ważne? Feminatywy zwiększają widoczność kobiet i wspierają równość płciową w różnych obszarach życia zawodowego i społecznego.
2. Osoby z niepełnosprawnościamiW komunikacji z osobami z niepełnosprawnościami ważne jest, aby podkreślać ich człowieczeństwo i unikać deprecjonujących określeń.· Zamiast: niepełnosprawny, kaleka Lepiej: osoba z niepełnosprawnością
· Zamiast: głuchoniemy, ślepy Lepiej: osoba głucha, osoba niewidomaDlaczego to ważne? Zastosowanie języka szanującego godność osób z niepełnosprawnościami pomaga w tworzeniu przestrzeni bardziej otwartych i dostępnych dla wszystkich.
3. LGBTQ+Używanie poprawnych form językowych w odniesieniu do społeczności LGBTQ+ wspiera akceptację i szacunek wobec różnorodności tożsamości płciowych i orientacji seksualnych.· Zamiast: homoseksualista, biseksualista Lepiej: osoba homoseksualna, osoba biseksualna
· Zamiast: zmiana płci Lepiej: korekta płciDlaczego to ważne? Poprawne użycie terminów związanych z LGBTQ+ buduje otwartość i akceptację, promując równość i szacunek w codziennej komunikacji.
4. Osoby starszeUnikajmy określeń, które mogą umniejszać lub infantylizować osoby starsze, zamiast tego używajmy wyrazów pełnych szacunku.· Zamiast: staruszek, dziadek, babcia Lepiej: osoba starsza, senior, seniorka
Zamiast: stary Lepiej: dojrzały, starszyDlaczego to ważne? Szacunek wobec osób starszych wyraża się nie tylko w naszym postępowaniu, ale również w języku, jakiego używamy.
5. Zdrowie psychiczneStosujmy język, który nie stygmatyzuje osób z doświadczeniem chorób psychicznych i skupia się na ich godności.· Zamiast: wariat, schizofrenik, depresant Lepiej: osoba z doświadczeniem schizofrenii, osoba z depresją
Zamiast: psychiatryk, świr Lepiej: szpital psychiatryczny, osoba z zaburzeniami psychicznymiDlaczego to ważne? Język może wspierać osoby z zaburzeniami psychicznymi w ich drodze do zdrowia, a unikanie stygmatyzujących określeń sprzyja akceptacji społecznej.
6. Używaj języka inkluzywnego w codziennych sytuacjach• Zamiast: "Każdy powinien być odpowiedzialny za swoje czyny." Lepiej: "Wszyscy powinni być odpowiedzialni za swoje czyny."
• Zamiast: "Panowie i panie..." Lepiej: "Szanowni Państwo, osoby obecne..."Dlaczego to ważne? Język inkluzywny unika generalizowania i uwzględnia różnorodność płciową oraz społeczną.
7. Mniejszości etniczneWażne jest, aby mówić o osobach należących do mniejszości etnicznych z poszanowaniem ich tożsamości kulturowej i unikać określeń, które mogą być dyskryminujące lub stereotypizujące.Zamiast: Cygan, MurzynLepiej: Rom, osoba czarnoskóra
Dlaczego to ważne?Unikanie stereotypów i generalizacji pozwala na tworzenie społeczeństwa bardziej otwartego na różnorodność kulturową oraz etniczną, promując równość i szacunek wobec wszystkich grup społecznych.
Ogólne zasady wspierającej i inkluzywnej komunikacjiPamiętaj, że każdy z nas jest inny.Każdy człowiek ma własne doświadczenia, wartości, przekonania oraz perspektywy. Szanujmy te różnice, zamiast je oceniać czy negować.Nie wyśmiewaj i nie bagatelizuj uczuć innychTo, co dla jednej osoby może wydawać się błahostką, dla innej może mieć ogromne znaczenie. Bądźmy wyrozumiali i traktujmy uczucia innych z szacunkiem.Zadawaj pytania, aby lepiej zrozumieć.Jeśli czegoś nie rozumiemy, zamiast oceniać, zapytajmy. Ciekawość i otwartość pomagają lepiej zrozumieć drugiego człowieka i rozwijać empatię.
Unikaj stereotypów.Pamiętaj, że stereotypy upraszczają i zniekształcają rzeczywistość. Każdy człowiek jest unikalny, a stereotypowe podejście może krzywdzić i ograniczać nasze zrozumienie drugiej osoby.Bądźmy otwarci na naukę.Świat i język nieustannie się zmieniają. Bądźmy otwarci na naukę nowych pojęć i zrozumienie innych perspektyw. To oznaka szacunku i chęci budowania lepszego społeczeństwa dla wszystkich.Te zasady pomagają tworzyć atmosferę szacunku, zrozumienia i wsparcia w codziennych rozmowach, co prowadzi do bardziej otwartego i empatycznego społeczeństwa.